• فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی وضعیت مدیریت دانش در شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان
        سید محمد میرکمالی زینب ایزدیان هادی  مصدق
        در اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشن چکیده کامل
        در اقتصاد معاصر، دانش، پایه و اساس رقابت سازمانی است از این رو شرکت های مختلف به ویژه شرکت های کوچک و متوسط برای حفظ بقا و موفقیت خود باید وضعیت روشنی از جریان دانش در سازمان خود داشته باشند تا بتوانند آن را به درستی مدیریت کنند. هدف از انجام این پژوهش ترسیم وضعیت روشنی از چگونگی به کارگیری استراتژی های مدیریت دانش شرکت های مستقر در شهرک علمی تحقیقاتی اصفهان است. بدین منظور 98 شرکت به روش نمونه گیری ساده انتخاب شد و پرسشنامه 47 سؤالی شامل 4 استراتژی کاربرد دانش، انتقال دانش، دانش سازمانی و تولید و توسعه، در بین مدیران آن ها توزیع گردید. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی،میانگین و انحراف استاندارد) استفاده گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که استراتژی غالب مدیریت دانش شرکت های شهرک در زمینه کاربرد دانش، استراتژی انسان محور، درزمینه انتقال دانش، استراتژی اجتماعی، در تولید و توسعه دانش، استراتژی کاربردی و در زمینه دانش سازمانی، استراتژی نوآوران می یاشد. این نتایج نشان می دهد که در شرکت های مورد مطالعه تأکید بیشتری بر دانش پنهان نسبت به دانش آشکار وجود دارد و دانش بیشتر ماهیت شخصی دارد که پیشنهاد می شود برای تعدیل وضعیت موجود بخشی از دانش تجربی افراد مستند و مکتوب گردد تا بتواند به راحتی در اختیار دیگران قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - اثر حقوق مالکيت معنوي بر توزيع درآمد در کشورهاي منطقه منا
        ابولفضل شاه آبادی سارا ساری گل
        مسأله توزيع درآمد و نابرابري‌هاي حاصل از آن از جمله موضوعات مورد بحث در بسياري از جوامع بوده است. از اين‌رو همواره سعي گرديده تا عواملي که باعث ايجاد انحراف در توزيع درآمد مي‌شوند مورد شناسايي قرار گيرند. زيرا در صورت شناسايي عوامل مؤثر بر توزيع درآمد مي توان در جهت چکیده کامل
        مسأله توزيع درآمد و نابرابري‌هاي حاصل از آن از جمله موضوعات مورد بحث در بسياري از جوامع بوده است. از اين‌رو همواره سعي گرديده تا عواملي که باعث ايجاد انحراف در توزيع درآمد مي‌شوند مورد شناسايي قرار گيرند. زيرا در صورت شناسايي عوامل مؤثر بر توزيع درآمد مي توان در جهت دستيابي به هدف تحقق عدالت اجتماعي و توسعه پايدار گام برداشت. از آنجايي که امروزه مفاهيمي چون انديشه نوآوري و خلاقيت بيش از گذشته ارزش مبادلاتي پيدا کرده است و به‌عنوان سرمايه هاي ارزشمند مورد حمايت واقع شده‌اند، از اين‌رو با توجه به اهميت حقوق مالکيت معنوي در ايجاد و پرورش انديشه نوآوري و خلاقيت به بررسي اثر حقوق مالکيت معنوي بر توزيع درآمد در کشورهاي منطقه منا به ويژه ايران طي دوره زماني 2007-1995مي پردازيم. نتايج مطالعه حاکي از آن است که وضعيت کشورهاي منطقه منا در شاخص جيني و حقوق مالکيت معنوي نامطلوب مي‌باشد. حقوق مالکيت معنوي داراي دو اثر متفاوت بر توزيع درآمد است: از يک‌سو با حمايت از خلاقيت و نوآوري به‌منظور ايجاد اشتغال‌هاي مولد و کارآفريني، افزايش بهره وري و توليد ثروت ازعلم و فناوري مي‌تواند موجب بهبود درتوزيع درآمد شود و از سويي ديگر ممکن است به دليل افزايش قيمت کالاها و خدمات و فناوري‌هاي ناشي از انحصار موجب بدترشدن توزيع درآمد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - ارائه‌ی الگویی برای گونه‌شناسی انواع نوآوری سازمانی
        حمیدرضا رضوانی رزا گرایلی نژاد
        سازمان ها برای از عهده برآمدن رقابت و تدوام رشد و حیاتشان همواره به دنبال کسب مزیت رقابتی هستند و نوآوری از مهم ترین روش-های اصلی کسب آن است. حال سؤال اصلی این است که مهم ترین نوآوری ها در یک سازمان چه چیزی می تواند باشد؟ به همین دلیل محققین بر نوآوری و انواع آن تمرکز ب چکیده کامل
        سازمان ها برای از عهده برآمدن رقابت و تدوام رشد و حیاتشان همواره به دنبال کسب مزیت رقابتی هستند و نوآوری از مهم ترین روش-های اصلی کسب آن است. حال سؤال اصلی این است که مهم ترین نوآوری ها در یک سازمان چه چیزی می تواند باشد؟ به همین دلیل محققین بر نوآوری و انواع آن تمرکز بسیاری نموده و مدل ها و الگوهای متعددی را ارائه نمودند. مرور ادبیات تحقیق نشان دهنده ی وجود تعدد و گاهی تعارض در این دید گاه‌ها است. این مقاله، از طریق تلفیق دیدگاه های صاحب‌نظران قبلی، الگویی جامع برای دسته بندی انواع نوآوری سازمانی پیشنهاد می نماید. روش جمع آوری اطلاعات، استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی و روش تحقیق، مقایسه ی نتایج تحقیقات قبلی و یک تحقیق ترکیبی است. از مقایسه و جمع بندی دیدگاه های قبلی سه بعد اصلی حاصل گردید که عبارتند از: 1) محور تمرکز (نتایج یا فرایند)، 2) نوع رویکرد (فعلی یا جدید)، و 3) نوع تغییر (بنیادی یا تدریجی). با استفاده از این سه بعد، یک الگو ارائه گردید که تمامی انواع نوآوری را در خود جای داده و نظرات مختلف محققین قبلی را در خود یکپارچه کرده است. مدیران سازمان ها می توانند با استفاده از این الگو تصمیم بگیرند که چه نوع نوآوری را در دستور کار قرار دهند و کار را از کجا آغاز کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - شناسایی عوامل نهادی و محیطی مؤثر بر انتقال فناوری در حوزه زیست فناوری
        جهانگیر یدالهی فارسی زهرا امینی
        انتقال فناوری مقوله‌اي مهم و اساسي در ارتقاي سطح فناوری يك كشور و در نهايت حركت به سمت توسعه پايدار است. انتقال فناوری تحقیقات دانشگاهی، به منصه‌ظهورگذاشتن و استفاده عملی از نتیجه تحقیقات است. انتقال فناوری نیازمند مشارکت دو یا چند طرف است. در اینجا یک طرف دانشگاهیان و چکیده کامل
        انتقال فناوری مقوله‌اي مهم و اساسي در ارتقاي سطح فناوری يك كشور و در نهايت حركت به سمت توسعه پايدار است. انتقال فناوری تحقیقات دانشگاهی، به منصه‌ظهورگذاشتن و استفاده عملی از نتیجه تحقیقات است. انتقال فناوری نیازمند مشارکت دو یا چند طرف است. در اینجا یک طرف دانشگاهیان و محققین با ایده‌های جدید قرار دارند، و در سوی دیگر صنعت است که از این انتقال فناوری یا تجاری‌سازی منتفع می‌شود. با توجه به رشد سريع فناوري‌هاي نو و اهميت آنها از لحاظ رفاه عمومي و رشد اقتصادي، غفلت از آنها ممكن است ما را از قافله فناوری دور كند. استفاده از ایده‌های دانشگاهیان و محققان و انتقال این ایده‌ها و تحقیقات دانشگاهی به صنعت و منتفع‌شدن صنعت از تحقیقات آکادمیک را انتقال فناوری گویند. صنعت بیوتکنولوژی (زيست فناوري) با گستره کاربردی وسیعی که دارد، حجم بزرگی از بازار تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. با توجه به رشد روزافزون و اهمیت صنعت زیست فناوری، این صنعت انتخاب شد. در این مطالعه به بررسی عوامل نهادی و محیطی مؤثر بر این فرآیند می‌پردازیم. عوامل نهادی، عواملی هستند که در اختیار بنگاه هستند و بنگاه بر آنها احاطه کامل دارد. ولی عوامل محیطی خارج از کنترل بنگاه بوده و بر آن محاط است، و سپس با استفاده از روش تحقیق آمیخته (تلفیقی از روش‌های کمّی و کیفی) برخی عوامل شناسایی شده و به آزمون گذاشته شدند. در بخش کیفی و با استفاده از روش مصاحبه، چندین متغیر شناسایی شدند و سپس با توزیع پرسشنامه میان 60 محقق زیست فناور به آزمون گذاشته شد. در نتیجه عوامل محیطی و نهادی تعیین شدند و مشخص شد که عوامل نهادی اهمیت بیشتری از عوامل محیطی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي
        بهمن فکور
        شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي كه بر اساس نتايج تحقيقات مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي و با مشاركت اين مؤسسات و محققين ذيربط آنها تأسيس مي‌شود، يكي از مهمترين سازوكارهاي تجاري‌سازي نتايج تحقيقات محسوب مي‌شود كه بيشترين منافع مالي را عايد اين مؤسسات كرده و تأثير قابل‌توجهي نيز در ر چکیده کامل
        شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي كه بر اساس نتايج تحقيقات مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي و با مشاركت اين مؤسسات و محققين ذيربط آنها تأسيس مي‌شود، يكي از مهمترين سازوكارهاي تجاري‌سازي نتايج تحقيقات محسوب مي‌شود كه بيشترين منافع مالي را عايد اين مؤسسات كرده و تأثير قابل‌توجهي نيز در رشد اقتصادي دارد. اين مقاله درصدد دست‌يابي به يك راهنماي عمل قابل استفاده براي فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي دانشگاهي در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي است تا دست‌اندركاران ذيربط در اين مؤسسات بتوانند با اعمال تغييرات و اصلاحات مورد نياز خود در آن، به چارچوب مورد نياز و قابل استفاده در مؤسسة خود برسند. در تهية اين راهنما علاوه بر استفاده از ديدگاه‌هاي نظري ارائه‌شده در پژوهش‌هاي قبلي، روال عمل مورد استفاده در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي موفق در زمينه تجاري‌سازي تحقيقات و تشكيل شركت‌هاي انشعابي ساير كشور‌ها مورد توجه و استفاده بوده است. مراحل مشخص‌شده براي فرآيند تشكيل شركت‌هاي انشعابي در مؤسسات دانشگاهي و پژوهشي به ترتيب عبارتند از: تصميم اوليه براي تشكيل شركت انشعابي (توليد ايدة تجاري و شناسايي فرصت براي آن)، ارزيابي اولية امكان‌پذيري تشكيل شركت انشعابي پيشنهادشده، دريافت موافقت اولية مؤسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي تشكيل شركت انشعابي، جستجو و توافق با مدير يا مديران اجرايي واجد شرايط، جستجوي اوليه و مذاكره با شريكان و سرمايه‌گذاران، تهية طرح كسب و كار اصلي، ارزيابي طرح كسب و كار اصلي تهيه‌شده از طرف مؤسسه دانشگاهي يا پژوهشي، شريكان و سرمايه‌گذاران، دريافت موافقت نهايي مؤسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي تشكيل شركت انشعابي، تعيين و تشكيل ساختار مديريتي شركت، تشكيل و ثبت آن، توافق نهايي با شريكان و سرمايه‌گذاران در مورد ميزان و نحوة مشاركت و سرمايه‌گذاري آنها و سهم آنها از شركت انشعابي، دريافت ليسانس فناوري مبناي تشكيل شركت از مؤسسه دانشگاهي يا پژوهشي، دريافت موافقت مؤسسه دانشگاهي يا پژوهشي براي شركت محققين مؤسس در شركت انشعابي بر اساس طرح مورد توافق طرفين، تهيه اسناد قانوني شركت، تعيين و تشكيل هيأت‌مديره براي ادارة شركت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تبيين ساختار تحليلي استراتژي در سازمان‌‌هاي پژوهش و فناوري مستقل
        مهدی بندریان
        مطالعه ادبيات سازمان‌هاي پژوهش و فناوري و بررسي‌هاي انجام شده در مورد دلايل عدم توفيق آنها در ايفاي نقش و رسالت خود و كم اهميت شدن و عدم اثربخشي آنها نشان ‌مي‌دهد كه اغلب اين سازمان‌ها يا استراتژي‌ مشخصي نداشته‌اند يا استراتژي‌هاي آنها با الگوهاي مناسب تدوين و اجرا نشده چکیده کامل
        مطالعه ادبيات سازمان‌هاي پژوهش و فناوري و بررسي‌هاي انجام شده در مورد دلايل عدم توفيق آنها در ايفاي نقش و رسالت خود و كم اهميت شدن و عدم اثربخشي آنها نشان ‌مي‌دهد كه اغلب اين سازمان‌ها يا استراتژي‌ مشخصي نداشته‌اند يا استراتژي‌هاي آنها با الگوهاي مناسب تدوين و اجرا نشده ‌است. از سوي ديگر بسياري از مديران سازمان‌هاي پژوهش و فناوري با رويکرد مديريت استراتژيك آشنا هستند، اما هريک تعبير خاص خود را از اين مفهوم دارند. براين اساس موضوعي كه مطرح مي‌شود اين است كه چه تعبيري از استراتژي در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري مي‌شود؟ به طور كلي استراتژي سازماني تعيين مي‌كند كه سازمان مي‌خواهد در آينده به چه سمتي برود و چگونگي رسيدن به آن را ترسيم مي‌نمايد. در اين مطالعه به تبيين ساختار تحليلي استراتژي در سازمان‌‌هاي پژوهش و فناوري مستقل پرداخته شده است و اين‌طور نتيجه‌گيري مي‌شود كه در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري استراتژي با شناسايي يك فرصت فناورانه براساس يك چالش صنعت آغاز و با حصول به شايستگي فناورانه مرتبط با آن چالش در زمان مقرر و با بودجه قابل قبول، به طور موفق تحقق يافته است. در ساختار تحليلي استراتژي در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري پس از تعيين شايستگي‌هاي فناورانه مورد نياز و راه‌حل‌هاي فناورانه مختلف براي رسيدن به آنها، بايد روش دستيابي به هريك از آن راه‌حل‌هاي فناورانه را بررسي نمود. روش‌هاي دستيابي به هر راه‌حل فناورانه طيفي را تشكيل مي‌دهند كه يك سوي آن انتقال فناوري خارجي و سوي ديگر آن خلق درونزاي آن در سازمان‌هاي پژوهش و فناوري است. در ميانه اين طيف نيز انواع مشاركت‌ها و همكاري‌هاي فناورانه براي دستيابي به فناوري‌ مورد نظر مطرح مي‌شوند كه از آن جمله مي‌توان به پيمان‌هاي كوتاه مدت و بلند مدت راهبردي و سرمايه گذاري مشترك اشاره نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - ظهور و تکامل نظام حقوق مالکیت صنعتی ژاپن
        پریسا ریاحی
        تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نوآوری و عملکرد اقتصادی پیچیده است و دقت در طراحی نظام مالکیت فکری به نحوی که بتواند به عنوان ابزار سیاستی موثری در توسعه اقتصادی استفاده شود، ضروری است. در طراحی این نظامها، کشورهای مختلف بسته به شرایط داخلی و محیط جهانی مسیرهای متفاوتی را می چکیده کامل
        تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نوآوری و عملکرد اقتصادی پیچیده است و دقت در طراحی نظام مالکیت فکری به نحوی که بتواند به عنوان ابزار سیاستی موثری در توسعه اقتصادی استفاده شود، ضروری است. در طراحی این نظامها، کشورهای مختلف بسته به شرایط داخلی و محیط جهانی مسیرهای متفاوتی را می پیمایند. از این رو، ارزیابی های مقایسه ای و محک زنی، در بیشتر پژوهش های سیاستی مورد استفاده سیاستگذاران قرار می گیرد. این مقاله به همین منظور به مطالعه موردی مراحل تکامل نظام مالکیت صنعتی در ژاپن پرداخته و در انتها شامل توصیه هایی جهت طراحی استراتژیک این نظام در ایران است. ژاپن در مراحل اولیه توسعه خود از نظام حقوقی مالکیت صنعتی سود فراوانی برده است. یادگیری فناورانه در ژاپن به پشتیبانی" نظام ضعیف مالکیت صنعتی" صورت گرفت. این نظام ضعیف، جذب نوآوری و دانش برون مرزی توسط بنگاههای داخلی را تسهیل کرد. ابتکاراتی نظیر ثبت "مدلهای سودمند" و "طرح های صنعتی" نه تنها فرهنگ ثبت اختراع را در این کشور توسعه داد بلکه مشوقی قوی برای نوآوری های تدریجی و بهبودهای حداقلی بر پایه اختراعات خارجی شد. زمانی که قابلیت های فناورانه بنگاههای داخلی افزایش یافت و بنگاهها خواستار رژیم حفاظتی قویتر برای اختراعات خود شدند، نظام حقوق مالکیت فکری ژاپن تقویت شد به طوری که در حال حاضر یکی از سخت ترین و کامل ترین نظام های IPR جهان به شمار می آید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - «ديده¬باني فناوري» با ابزار « فناوري اطلاعات»
        کیارش جهانپور
        اطلاعات موجود در اختراعات (Patents) و مقالات منبع مناسبي از دانش مدون مي‌باشند که نظارت بر روند تکامل اين اختراعات «ديده باني فناوري» ناميده مي شود. هدف ديده‌باني فناوري جمع‌آوري فرآيند و يکپارچه سازي اطلاعات فني اي است که براي بازيگران عرصه اقتصادي مفيد مي باشد. ديده ب چکیده کامل
        اطلاعات موجود در اختراعات (Patents) و مقالات منبع مناسبي از دانش مدون مي‌باشند که نظارت بر روند تکامل اين اختراعات «ديده باني فناوري» ناميده مي شود. هدف ديده‌باني فناوري جمع‌آوري فرآيند و يکپارچه سازي اطلاعات فني اي است که براي بازيگران عرصه اقتصادي مفيد مي باشد. ديده باني فناوري هوشياري و آگاهي را در تمامي سطوح علم و فناوري جهاني از طريق فنوني کارآمد حفظ مي کند. فنوني قدرتمند مبتني بر فناوري اطلاعات مانند متن کاوي، داده-کاوي، فن کاوي و متن- داده کاوي که هم‌اکنون براي شناسايي و استخراج داده هاي مرتبط از متون علم و فناوري وجود دارند که خصوصاً در استنباط عقلايي از داده هاي غيرمتجانس و از هم گسيخته مفيد مي باشند. طي فرآيند ديده باني فناوري، شاخص هاي مهم ديده باني شناسايي شده، اطلاعات لازم براي رديابي آنها مشخص مي شود و پس از تحليل و پردازش اين اطلاعات با ابزار فناوري اطلاعات نتايج به صورت گزارش توزيع و نشر مي شوند و در فرآيند تصميم گيري که مقصد غايي اين فرآيند است استفاده مي شوند. اين مطالعه به شناخت هر چه بهتر و بيشتر ابعاد ديده باني فناوري (Technology Watch Aspects) در حوزه‌هاي مرتبط کمک نموده است. هدف از ارائه اين مقاله معرفي مهمترين ابزارها، روش ها، فرآيند و حوزه هاي مرتبط با ديده باني فناوري مي باشد. در ارائه ي نتايج مباحث در اين مقاله سعي شده است حوزه هاي مستعد براي پژوهش هاي آينده معرفي شوند. پرونده مقاله