فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیل و ارزیابی زیست‌بوم‌های نوآوری، مطالعه‌ی موردی یزد و مازندران
مصطفی کریمیان اقبال اردلان اوشانی محمدرضا خدابخشی علی معتمدزادگان محمدمهدی لطفیامروزه نوآوری، انعطاف‌پذیری و آمادگی برای تغییر، مهم‌ترین فاکتورهای توسعه‌ی اقتصادی در کشورها محسوب می‌شوند. بررسی تجربیات سایر کشورها و رویکردهاي نوین دنیا در‌خصوص توسعه‌ی پایدار مبتنی بر نوآوری، این نکته را گوشزد می‌کند که حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان، مستلزم شناخت ن چکیده کاملامروزه نوآوری، انعطاف‌پذیری و آمادگی برای تغییر، مهم‌ترین فاکتورهای توسعه‌ی اقتصادی در کشورها محسوب می‌شوند. بررسی تجربیات سایر کشورها و رویکردهاي نوین دنیا در‌خصوص توسعه‌ی پایدار مبتنی بر نوآوری، این نکته را گوشزد می‌کند که حرکت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان، مستلزم شناخت نوآوري است. از طرفی، نوآوري فرایندي پیچیده است و براي رسیدن به یک فضاي کسب‌وکار نوآور و پایدار، می‌بایستی مجموعه‌اي از بازیگران، عوامل، زیرساخت‌ها، قوانین و همینطور مجموعه‌اي از هنجارها و قواعد در کنار هم وجود داشته باشند و بتوانند به خوبی با هم تعامل کنند. چنین مجموعه‌ای، رفتاری مشابه زیست‌بوم‌های طبیعی دارد که در آن هر یک از اجزا بر هم اثرگذارند. لذا، در سال‌های اخیر، مدلی برای توصیف زیست‌بوم‌های نوآوری معرفی شده است که مدل جنگل بارانی نام دارد. در این مقاله، سعی شده است تا به تشریح رفتار زیست‌بوم‌های نوآوری از منظر این مدل پرداخته شود. این مدل، ابزاری را تحت عنوان کارت امتیازی جنگل بارانی در اختیار قرار می‌دهد که سنجه‌ی مناسبی برای ارزیابی و تحلیل زیست‌بوم‌های نوآوری است. بنابراین در بخش دوم این مقاله، به ارزیابی و تحلیل دو زیست‌بوم نوآوری یزد و مازندران بر همین اساس پرداخته شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که زیست‌بوم نوآوری یزد از نظر سخت‌افزاری به مراتب وضعیت بهتری نسبت به بعد نرم‌افزاری و فرهنگ حاکم بر زیست‌بوم دارد. اما در مازندران، هر دو حوزه‌ی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری زیست‌بوم کمابیش مشابه یکدیگرند و نیاز به تقویت دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - تحلیل روند موضوعی مطالعات شهر هوشمند در یک دهه اخیر (از ظهور انقلاب صنعتی چهارم تا 2021)
علیرضا نوروزی محمدرضا وصفی سمیه جعفری باقی آبادیانقلاب صنعتی چهارم با همگرایی فناوری‌های جدید، موجب ظهور شهرهای هوشمند شده است. اگرچه هوشمندسازی شهرها از سوی دولت‌ها با سرعت زیادی در حال وقوع است؛ اما مفهوم شهر هوشمند و پیاده‌سازی آن همچنان در حال به‌روزرسانی و تغییر و تحول است. پژوهش حاضر درصدد است با آشکارسازی مفاه چکیده کاملانقلاب صنعتی چهارم با همگرایی فناوری‌های جدید، موجب ظهور شهرهای هوشمند شده است. اگرچه هوشمندسازی شهرها از سوی دولت‌ها با سرعت زیادی در حال وقوع است؛ اما مفهوم شهر هوشمند و پیاده‌سازی آن همچنان در حال به‌روزرسانی و تغییر و تحول است. پژوهش حاضر درصدد است با آشکارسازی مفاهیم اصلی مطالعات شهر هوشمند در پایگاه وب‌آو‌ساینس از ظهور انقلاب صنعتی چهارم تا 2021، روند موضوعی این مطالعات را رهگیری کند. پژوهش علم‌سنجی حاضر از نوع توصیفی با روش تحلیل محتوا و بهره‌مندی از فنون تحلیل هم‌رخدادی و تحلیل شبکه اجتماعی انجام شد. روند انتشار و تأثیرگذاری مطالعات حوزه شهر هوشمند در دهه اخیر، به ترتیب دارای رشد صعودی 77/43 % و 39/73 % بوده است. در سه بازه زمانی، «اینترنت‌اشیاء، شهر، اینترنت و شبکه حسگر بی‌سیم» دارای بیشترین فراوانی، «اینترنت‌اشیاء، شهر، اینترنت و شبکه حسگر بی‌سیم» دارای بیشترین ارتباطات و «پروتکل اینترنت نسخه شش، شهر پایدار و توسعه شهری» در 2012-2015، «تاکسونومی، ابر اشیاء و رایانش توزیع‌شده» در 2016-2018 و «مرور ادبیات، انفورماتیک شهری و توسعه شهری پایدار» در 2019-2021 دارای بیشترین استنادات بودند. در 2012-2015، خوشه‌های شبکه حسگر، تلفن‌های هوشمند، الگوریتم‌های ژنتیک، حسگر پیشرفته، شهر فراگیر و ماشین‌به‌ماشین، در 2016-2018 خوشه‌های یادگیری عمیق، مشارکت، الگوریتم‌های تکاملی، رایانش فراگیر و شهرهای هوشمند و در 2019-2021 خوشه‌های بلاک‌چین، مشارکت شهروندی، اینترنت‌اشیاء، سیستم‌های چندعاملی و برزیل شناسایی شد. توسعه دولت هوشمند و نوآور، نیاز به آماده‌سازی زیرساخت‌ها و تدوین الگوهای پژوهش‌محور در عرصه سیاست‌گذاری شهری دارد. در این راستا، توجه به مطالعات جهانی به منظور شناسایی رویکردها و موضوعات، فناوری‌ها و ابزارهای مؤثر ضروری است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحلیل و طراحی زیست‌بوم نوآوری نیرو: تجربیات و درس‌های آینده
علیرضا ولیان محمدصالح اولیاءبا افزایش سهم نوآوری در اقتصاد کشورها و تبدیل آن به مهم‌ترین مزیت رقابتی، توجه به این مفهوم به صورت فزاینده‌ای افزایش یافته است. از جمله، تحلیل و طراحی نظام‌هایی که بتواند پرورش‌دهنده نوآوری باشد در کانون توجه سیاست‌گذاران علم و فناوری در سال‌های اخیر قرار گرفته است. یک چکیده کاملبا افزایش سهم نوآوری در اقتصاد کشورها و تبدیل آن به مهم‌ترین مزیت رقابتی، توجه به این مفهوم به صورت فزاینده‌ای افزایش یافته است. از جمله، تحلیل و طراحی نظام‌هایی که بتواند پرورش‌دهنده نوآوری باشد در کانون توجه سیاست‌گذاران علم و فناوری در سال‌های اخیر قرار گرفته است. یکی از این نظام‌ها که در طول قریب به یک دهه گذشته، بحث‌های زیادی را در جوامع علمی و حرفه‌ای حوزه نوآوری پدید آورده، زیست‌بوم نوآوری است. برخی از ویژگی‌های مطرح‌شده برای زیست‌بوم نوآوری نظیر استقلال بازیگران، تعاملات غیرخطی در سطح خرد، الگوهای پدیدارشونده و مرزهای سست، آنرا از نظام‌های سنتی متمایز کزده است. مجموعه صنعت آب و برق شامل شرکت‌های متعدد تولیدی و خدماتی، مؤسسات آموزشی تحقیقاتی و فناوری، شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان، و نهادهای پشتیبان را می‌توان بعنوان یک زیست‌بوم نوآوری بخشی در نظر گرفت که عناصر آن در تعامل با یکدیگر به تبادل ارزش برای رسیدن به هدف تأمین آب و برق مطمئن و پایدار برای جامعه می‌پردازند. این مقاله حاصل پروژه‌ای است که به منظور تحلیل، طراحی و استقرار زیست‌بوم نوآوری نیرو از نیمه دوم سال 1398 آغاز گردید. در این راستا و مبتنی بر روش‌های مدل‌سازی نرم، کارگاه‌های تحلیل و نگاشت نقش‌ها با حضور ذینفعان و بازیگران کلیدی زیست‌بوم نوآوری نیرو برگزار و رویکرد سیستم‌های انطباقی پیچیده برای شناسایی و تحلیل پویایی‌های این زیست‌بوم استفاده شده است. بر‌اساس نتایج بدست‌آمده، نقش‌ها و وظایف هر کدام از بازیگران زیست‌بوم نوآوری نیرو در قالب یک ساختار همراستا شامل دو سطح عناصر پیشخوان و پشتیبان در گستره فرایند تجاری‌سازی بدست آمد. نتایج این مقاله می‌تواند دیدگاه تازه‌ای برای سیاست‌گذاری زیست‌بوم‌های نوآوری در اختیار پژوهشگران و فعالان این حوزه قرار دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - اولویت‌بندی حوزه‌های کاربردی اینترنت‌اشیاء در صنایع ایران
صادق عبدل‌آبادی محمدمهدی موحدیهدف از این پژوهش بررسی پیشبرد صنعت 0/4 در حوزه‌های کاربردی مختلف صنعت ایران با استفاده از دستاوردها و فناوری‌های مبتنی بر اینترنت‌اشیاء هست. در این تحقیق ۱۱۲ مقاله با جستجوی کلیدواژه‌های تخصصی مرتبط با موضوع و با استفاده از منابع مطالعاتی معتبر مورد مطالعه قرار گرفت. در چکیده کاملهدف از این پژوهش بررسی پیشبرد صنعت 0/4 در حوزه‌های کاربردی مختلف صنعت ایران با استفاده از دستاوردها و فناوری‌های مبتنی بر اینترنت‌اشیاء هست. در این تحقیق ۱۱۲ مقاله با جستجوی کلیدواژه‌های تخصصی مرتبط با موضوع و با استفاده از منابع مطالعاتی معتبر مورد مطالعه قرار گرفت. در ادامه چکیده ۸۸ مقاله مرتبط با کاربردهای اینترنت‌اشیاء بررسی شد. در بررسی به‌عمل آمده در نهایت ۳۲ عنوان مقاله ادبیات موضوعی ما را تشکیل دادند. با توجه به ادبیات موضوعی کاربردهای مختلف فناوری اینترنت‌اشیاء استخراج شد و در جدولی دسته‌بندی شدند؛ سپس با تشکیل گروه خبرگان که به صورت قضاوتی انتخاب شدند و طراحی پرسشنامه مقایسه زوجی روش AHP و استفاده از نرم‌افزار اکسپرت چویس، نتایج نشان داده است که با توجه به معیار‌های زیرساخت‌ها، پشتیبانی مالی، حمایت مدیران ارشد، آموزش به‌کارگیری، وجود میان‌افزارها، امنیت ارتباطات، بهره‌مندی از متخصصین و میل به نوآوری، حوزه تولید هوشمند شامل صنعت خودرو، سیستم کنترل صنعتی و ساخت هوشمند، مدیریت زنجیره تأمین و پشتیبانی، شبکه‌های هوشمند، لجستیک هوشمند، خدمات و فرایند‌های تولید هوشمند و غیره، کاربردپذیرترین حوزه برای پیشبرد صنعت 0/4 با فناوری اینترنت‌اشیاء هست. همچنین حوزه محیط‌زیست و بازیافت در پایین‌ترین سطح از کاربردپذیری هست که می‌طلبد مدیران ارشد با حمایت از راهبردهای انتقال فناوری مبتنی بر اینترنت‌اشیاء، استفاده از متخصصین iot و نیز پشتیبانی مالی مدیران بالادستی برای بهره‌مندی این حوزه از زیرساخت‌های متناسب با iot، راه را برای ورود این حوزه به صنعت 0/4 هموار سازند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - اثرات استارت‌آپ ویزاها بر آینده زیست‌بوم نوآوری و کارآفرینی کشورها
محمدامین مولا بهرام صلواتیطی دهه‌های گذشته رقابت جهانی برای جذب استعدادها شدت دوچندانی یافته است. در این میان مهاجران اقتصادی و افراد ماهر که از توانایی لازم برای ایجاد شغل و منفعت اقتصادی برخوردارند به گزینه‌ای جذاب برای کشورهای مختلف تبدیل شده است. در این راستا بسیاری از کشورهای دنیا خصوصاً طی چکیده کاملطی دهه‌های گذشته رقابت جهانی برای جذب استعدادها شدت دوچندانی یافته است. در این میان مهاجران اقتصادی و افراد ماهر که از توانایی لازم برای ایجاد شغل و منفعت اقتصادی برخوردارند به گزینه‌ای جذاب برای کشورهای مختلف تبدیل شده است. در این راستا بسیاری از کشورهای دنیا خصوصاً طی یک دهه گذشته از طریق بهبود جذابیت کشوری و ارتقای برند کشور خود و از طریق طرح‌های کارآفرینی و نوآوری همچون روادید استارتاپی به جذب کارآفرینان نوآور و مؤسسان استارتاپ‌ها بپردازند. در این مقاله سعی شده است تا با مروری اجمالی بر ماهیت و چیستی روادید استارتاپی، وضعیت اکوسیستم کارآفرینی و نوآوری کشورهای دارای روادید استارتاپی مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - اثر شفافیت، اعتماد بازیگران و نفوذ اجتماعی در پذیرش فناوری بلاک‌چین در انقلاب چهارم صنعتی (مورد مطالعه گردشگران اروپایی)
یزدان شیرمحمدی علیرضا نیکویی سولماز سیناییهدف پژوهش بررسی اثر شرایط تسهیل‌کننده، شفافیت، اعتماد ذینفعان، نفوذ اجتماعی و انتظار عملکرد در پذیرش فناوری بلاک‌چین از طریق قصد استفاده از فناوری در صنعت گردشگری با مطالعه موردی، دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است که بر‌اساس هدف کاربردی، بر‌اساس زمان گردآوری داده‌ها پیم چکیده کاملهدف پژوهش بررسی اثر شرایط تسهیل‌کننده، شفافیت، اعتماد ذینفعان، نفوذ اجتماعی و انتظار عملکرد در پذیرش فناوری بلاک‌چین از طریق قصد استفاده از فناوری در صنعت گردشگری با مطالعه موردی، دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران است که بر‌اساس هدف کاربردی، بر‌اساس زمان گردآوری داده‌ها پیمایشی می‌باشد. از ابزار پرسشنامه برای گردآوری داده‌ها استفاده شد. روایی و پایایی آن تأیید شد. پایایی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 76/0 به‌دست آمد. جامعه آماری شامل مدیران و کارکنان دفاتر خدمات مسافرتی شهر تهران و حجم نمونه برابر با 384 نفر و شیوه نمونه‌گیری در دسترس می‌باشد. روش تحلیل داده‌ها جهت ارزیابی فرضیه‌ها مدل رگرسیونی ساده، چندگانه و میانجی است. با توجه به یافته‌ها انتظار عملکرد، تأثیر اجتماعی (نفوذ اجتماعی)، شرایط تسهیل‌کننده، اعتماد بین ذینفعان زنجیره تأمین و شفافیت بلاک‌چین به‌طور مثبتی بر قصد رفتاری برای استفاده از بلاک‌چین اثر مثبت و معناداری داشته است، قصد رفتاری، انتظار عملکرد، تأثیر اجتماعی (نفوذ اجتماعی)، شرایط تسهیل‌کننده بر انتظارات رفتاری برای پذیرش بلاک‌چین اثر مثبت و معنادار، اما اعتماد بین ذینفعان زنجیره تأمین بر قصد رفتاری برای استفاده از بلاک‌چین اثر مثبت و معناداری نداشته است. یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که فعالیت صنعت گردشگری ایران استفاده از بلاک‌چین بهعنوان یک بستر ارتباطی جهت پرداخت هزینه خدمات، جهت گردشگران خارجی دارای اثر مثبت و تأثیرگذار می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی وضعیت ایران در شاخص جهانی نوآوری (GII)
امیرعلی کریمی علی ملکیامروزه بسیاری از کشورها به پدیده نوآوری بهعنوان ابزاری جهت رشد و توسعه اقتصادی می‌نگرند. وجود پیچیدگی‌های فراوان در مسیر خلق تا به‌کارگیری نوآوری سبب شده است تا دانشمندان بسیاری نوآوری را در قالب یک اکوسیستم مورد ارزیابی قرار دهند. یکی از گزارش‌هایی که به‌طور مفصل اکوس چکیده کاملامروزه بسیاری از کشورها به پدیده نوآوری بهعنوان ابزاری جهت رشد و توسعه اقتصادی می‌نگرند. وجود پیچیدگی‌های فراوان در مسیر خلق تا به‌کارگیری نوآوری سبب شده است تا دانشمندان بسیاری نوآوری را در قالب یک اکوسیستم مورد ارزیابی قرار دهند. یکی از گزارش‌هایی که به‌طور مفصل اکوسیستم نوآوری را مورد سنجش قرار می‌دهد، شاخص جهانی نوآوری است. این شاخص، با بهره‌گیری از هفت رکن که هر یک از ارکان دارای سه زیر رکن و هر زیر رکن نیز دارای تعدادی شاخص است، جنبه‌های مختلف نوآوری را مورد بررسی قرار می‌دهد. کشور ایران با سابقه حضور 12 ساله در گزارش روند رو به رشدی را طی نموده به‌طوری‌که از رتبه 120 در سال 2014 به رتبه 53 در سال 2022 رسیده است. مطالعه وضعیت ایران در شاخص‌های مختلف نشان می‌دهد کشور در تربیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، تولید مقاله و ثبت اختراع داخلی وضعیت بسیار مناسبی در جهان داشته است، حال آنکه در شاخص‌های مرتبط با محیط کسب و کار همکاری‌های نوآورانه وضعیت نامناسبی دارد. به دلیل عدم وجود داده یا به‌روز نبودن آن‌ها، وضعیت ایران در برخی از شاخص‌ها و زیررکن‌ها قابل استناد دقیق نیست. این نکته به خوبی نشان می‌دهد سیاست‌گذار برای ارزیابی اکوسیستم نوآوری باید پایگاه داده داخلی به روز داشته باشد تا بتواند سیاست‌های مؤثر و منعطفی را اتخاذ نماید. پرونده مقاله