نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغ چکیده کامل
نظام ملی نوآوري به عنوان یک رويكرد سيستمي به نوآوري، در برگیرنده عناصر و ارتباطاتي است كه در جهت توليد، انتشار و استفاده از دانش جديد و سودمند از نظر اقتصادي، با يكديگر در تعاملند و درون مرزهاي يك كشور عمل ميكنند. یکی از این عناصر، سازمانهای پژوهش و فناوري2 هستند و اغلب كشورها داراي چنين سازمانهايي هستند كه مستقل و غيربنگاهی بوده و با اين فرض تأسيس شدهاند كه ميتوانند يا بايد بتوانند بخش مهمي از نظام نوآوري را تشكيل دهند. در كشورهاى در حال توسعه نقش اين سازمانها به دليل ضعف در پايههاى فناورانه و فقدان تعاملات پويا ميان بازيگران نظام نوآورى حياتى تشخيص داده شده است. از مطرحترین این سازمانها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به دنبال بررسی و تبیین سازمانهای پژوهش و فناوری در نظام ملی نوآوری است و جهاد دانشگاهی را به عنوان یک نمونه مورد مطالعه قرار میدهد. به همین منظور این مقاله دلایل شکلگیری سازمانهای پژوهش و فناوری، ویژگیهای متمایز کننده، کارکرد و گستره فعالیت و جایگاه این سازمانها را در نظام ملی نوآوری بررسی مینماید. در ادامه به تبیین جهاد دانشگاهی به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری و مهمترین ويژگيهاي نظام نوآوري کشور پرداخته و در انتها پیشنهادهایی ارائه میشود که مرتبط با نقش و جایگاه جهاد دانشگاهی در نظام نوآوری ایران و گستره فعالیتهای آن به مثابه یک سازمان پژوهش و فناوری میباشد.
پرونده مقاله
اقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته م چکیده کامل
اقتصاد دانشمحور بهطور مستقيم مبتني بر تحصيل، توليد، توزيع و به کارگيري دانش در تمامي فعاليتهاي اقتصادي است. در حال حاضر دستيابي به اقتصاد دانش محور از الزامات همه کشورها در دنیاست. در اين راستا يکي از راهبردهایي که تجربه موفقي را براي بسياري از کشورهاي توسعه يافته مبتني بر اقتصاد دانشمحور به همراه داشته، تشکيل و گسترش مناطق ويژه يا کريدورهاي علم و فناوري است. منطقه ویژه علم و فناوري مجموعهاي متمركز از دانشگاهها، پاركهاي علم و فناوري، مراكز تحقيقي و پژوهشي، شرکتهاي با فناوري برتر و ... است كه در يك فضاي جغرافيايي و در يك منطقه اقتصادي با مديريت متمركز و ساختار حقوقي خاص تشكيل و به توليد محصولات و خدمات دانشمحور ميپردازد. هدف اين مقاله تعیین الزامات مورد نياز براي تشکيل مناطق ويژه و يا همان کريدورهاي علم و فناوري با تأکيد بر اقتصاد دانشمحور است. براساس نتایج مقاله مهمترین الزامات شکلگیری کریدورهای علم و فناوری عبارتند از: سيستم ابداعات ملي، پارك علمي و فناوري، دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي، سرمايههاي مخاطرهپذير و کارآفريني، سرمايه انساني، زيرساختها، بازار، بنگاههاي با فناوري بالا، وجود مديريت خاص مناطق علم و فناوري، شکلگيري کريدور در مجاورت مناطق شهری. بنابراین تا این زير ساختها در کشور فراهم نگردد، دستیابی به مناطق علم و فناوري و رسیدن به اقتصاد دانشمحور با تهيه و تصويب آييننامهها و بخشنامه غيرممکن خواهد بود.
پرونده مقاله
اهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. ا چکیده کامل
اهميت سرمايهگذاري روي تحقيق و توسعه، در كشورهاي پيشرفته صنعتي به عنوان امري مسلم و بديهي فرض گرديده است و امروزه اين تحقيق و توسعه است كه چگونگي تخصيص بودجه و مسائل مالي را تعيين ميكند. در حال حاضر سرمايهگذاري در واحدهاي R&D به عنوان يك مزيت رقابتي به شمار ميآيد. امروزه کشورهايي ميتوانند وارد عرصه رقابت در سطح بينالمللي شوند كه همواره در پي استفاده از فناوريهاي جديد برآمده و اين امر به جز با داشتن مراكز تحقيق و توسعه فعال و مطابق با معيارهاي نوين جهاني امكانپذير نخواهد بود. در اين مقاله پس از مرور ادبيات موضوع، به بررسي و تبيين عوامل موفقيت تحقيق و توسعه و جايگاه آن در ایران و کشورهاي پيشرفتهای چون ژاپن، آمریکا، و چین پرداخته شده است. سپس مقايسه تطبيقي بین آنها صورت پذيرفته و در پايان راهكارهايي براي بهبود وضعيت تحقيقات در ایران ارائه شده است. در مرحله اول دولت بايد با حمايت مالى و در اختيار نهادن تسهيلات و ايجاد فضاى تشويقآميز و اميد دهنده به محققان، و در مرحله دوم خود محققان با تقويت تعلقات ملى و آشنايى با جديدترين روشهاى علمى دنيا، به نوآورى و خدمت به كشورمان بپردازند. به خصوص دانشگاهها به عنوان نهادى متفكر و منبع عظيم علمى و فرهنگى جامعه بايد رويكرد علمىنگر را به عنوان تفكر غالب حاكم نمايند و در جهت كاربردى كردن تحقيقات در کشور بكوشند. اين امر با برقرارى ارتباط دائمى و مناسب بين نهادها با مراكز پژوهشى و دانشگاهى و فرهنگسازى در خصوص علم و تحقيق در ميان مردم حاصل مىشود.
پرونده مقاله
امروزه در كشورهاي صنعتي و بطور فزايندهاي در كشورهاي تازه توسعه يافته سياستگذاران به اين نتيجه رسيده اند كه مفهوم سيستم ملي نوآوري به عنوان رويکردي سيستمي چارچوبي مفيد براي تدوين سياست تكنولوژي ميباشد. در اين مقاله با مروري بر ادبيات سياستگذاري تکنولوژي و مفهوم نظام مل چکیده کامل
امروزه در كشورهاي صنعتي و بطور فزايندهاي در كشورهاي تازه توسعه يافته سياستگذاران به اين نتيجه رسيده اند كه مفهوم سيستم ملي نوآوري به عنوان رويکردي سيستمي چارچوبي مفيد براي تدوين سياست تكنولوژي ميباشد. در اين مقاله با مروري بر ادبيات سياستگذاري تکنولوژي و مفهوم نظام ملي نوآوري به عنوان چارچوبي براي تدوين سياست تكنولوژي، تجربه سياستگذاري تکنولوژيهاي نوظهور در کشور (نانوتکنولوژي به عنوان يک مثال) مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفته و چالشهاي اساسي و همچنين چند پيشنهاد به منظور بهبود وضعيت سياستگذاري ارائه گرديده و نهايتا با توجه به ادبيات و ملاحظات اساسي مطرح شده ضرورت طراحي رويكردي سيستمي در مواجهه با تكنولوژيهاي نوظهور تبيين شده است.
پرونده مقاله
ادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و هم چکیده کامل
ادبيات موجود در سنجش نوآوري را از دو طريق ميتوان بررسي كرد: 1) سنجش نوآوري در سطح شركت 2) سنجش نوآوري در سطح ملي. سنجش نوآوري در سطح شركت جهت تصميمگيري در مورد مقدار تخصيص منابع به فعاليتهاي نوآوري و براي انتخاب حوزههايي كه نوآوري نويد بخش بازده اقتصادي بالايي است، و همچنين مديريت راهبردهاي نوآوري درون بنگاهي، مورد نياز ميباشد. در سطح ملي نيز سياستگذاران براي شناخت وضعيت موجود، روند تحولات آينده، دريافت بازخورد از تأثيرات مثبت و منفي سياستهاي موجود و تدوين سياستهاي مناسب به اطلاعات حاصله از سنجش نوآوري نيازمند هستند.
در مقاله حاضر سعي شده است تا مستند به مرور ادبيات موضوعي مربوط به عنوان تحقيق، با استفاده از بررسي تطبيقي برخي تحقيقات انجام شده در مورد سنجش نوآوري، به شباهتها و تفاوتهاي آنها اشاره شود. در بخش شباهتها به دو مورد فرايند نوآوري، سنجش تغييرات فناورانه و در بخش تفاوتها نيز به دو مورد: سطح تحليل و ارائه شاخصها براي سنجش هر سه حوزه فرايند سيستمي نوآوري اشاره شده است.
پرونده مقاله
تغييرات سريع فناوري در دهههاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايدهها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهره چکیده کامل
تغييرات سريع فناوري در دهههاي اخير موجب شده است تا کشورها به نوآوري و اهميت آن بيش از پيش پي ببرند. روابط پيچيده فناوري و نوآوري باعث پديد آمدن نظام نوآوري گرديده است. نظام ملي نوآوري، در سطح ملي در جهت تجاري نمودن ايدهها و انتقال مستمر دانش از سطح توليد دانش تا بهرهبرداري و تجاري سازي آن ايفاي نقش مينمايد. اجزاء کلي اين نظام عبارتند از سازمانها و عرفها.
اين نظام وظيفه توليد، انتشار و استفاده از نوآوريها را برعهده دارد. بهعبارت ديگر نظام ملي نوآوري، نظامي جامع و فراگير است که از سياستگذاران دولتي، خلقکنندگان دانش جديد، استفادهکنندگان دانش و انواع روابط متقابل آنها شکل گرفته است.
در اين مقاله سعي شده است تا به وظايف دولت، دانشگاه و صنعت در نظام ملي نوآوري پرداخته و نحوه روابط متقابل آنها را مورد بررسي قرار دهيم.
پرونده مقاله
امروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدها چکیده کامل
امروزه اغلب كشورهاي توسعه يافته به اقتصادهاي نوين دانشمحور دست يافتهاند. ايران نيز براساس چشمانداز بيست ساله خود در نظر دارد طي دو دهه آينده به اقتصادي مبتني بر دانايي دست يابد. نظر به اينكه پاركهاي علم و فناوري يكي از مهمترين مؤلفههاي نظام ملي نوآوري شناخته شدهاند، چگونگي ايجاد و توسعه آنها در برنامههاي اخير توسعه كشور ما نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است.
در اين مقاله ابتدا مهمترين رويكردهاي كاربردي جهت تجاريسازي دستاوردهاي پژوهشي و توسعه نوآوريهاي فناورانه در جهان به اختصار تعيين ميشود و سپس نقش پاركهاي علم و فناوري تبيين ميگردد. در ادامه تجارب برخي صنايع كشور (صنعت نمونه: صنعت آب و برق) در خصوص چگونگي تكميل چرخه پژوهشها و تجاريسازي يافتههاي پژوهشي مورد توجه قرار گرفته و در خاتمه راهكارهايي از طريق گسترش همكاري بين صنايع و اينگونه مؤسسات علم و فناوري پيشنهاد ميشود.
پرونده مقاله
حمل و نقل ریلی بدون اغراق هسته اصلي سیستمها و روشهای حمل و نقل در کشورهای پیشرفته میباشد. در کشور ما نيز با توجه رشد روزافزون شهرنشيني و دغدغههاي اقتصادي، زيستمحيطي و رفع نيازهاي جامعه، در سالهای اخیر به حمل و نقل ايمن، سريع و کارآمد و توسعه حمل و نقل ريلي، توجه و چکیده کامل
حمل و نقل ریلی بدون اغراق هسته اصلي سیستمها و روشهای حمل و نقل در کشورهای پیشرفته میباشد. در کشور ما نيز با توجه رشد روزافزون شهرنشيني و دغدغههاي اقتصادي، زيستمحيطي و رفع نيازهاي جامعه، در سالهای اخیر به حمل و نقل ايمن، سريع و کارآمد و توسعه حمل و نقل ريلي، توجه ويژهاي شده است. از سوی دیگر بررسي شبكه همكاريهاي علمي و فني و تدوين سياستهايي جهت اطمينان از وجود روابط لازم در بين نهادها و ايجاد ديدگاهي واحد از شبكه، نیازمند چارچوبی است که در ادبيات علمي نگاشت نهادي مينامند. هدف از پژوهش حاضر ترسیم نگاشت نهادی نوآوری در صنعت حمل و نقل ریلی کشور است. بر این اساس با محوریت قراردادن مفهوم نظام ملی نوآوری در قالب ابعاد ششگانه رویکرد سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی، اقدام به شناسایی نهادهای مؤثر در هر بخش و تدوین طرح کلی نگاشت نهادی صنعت حمل و نقل ریلی گردید. در هر مرحله از تدوین نگاشت با توجه به مصاحبههای انجام شده با متخصصین این حوزه نسبت به تکمیل مراحل اقدام گردید. به منظور ترسیم نگاشت نهادی شش گام اصلی در این پژوهش شناسایی شد که شامل: شناسایی سازمانهای موجود در حوزه حمل و نقل ریلی، شناخت روابط ميان بنگاهي بين نهادهاي موجود در صنعت حمل و نقل ریلی، تهيه ماتريس نهاد- كاركرد براي وضع موجود صنعت، تهيه طرح اولیه نگاشت نهادي براي وضع موجود صنعت، نظرخواهي درخصوص نگاشت تهيه شده و طرح کلی نگاشت نهادی حوزه حمل و نقل ریلی. در نهایت نهادهای اصلی حوزه حمل و نقل ریلی در شش بخش نگاشت نهادی شامل سیاستگذاری، پشتیبانی مالی، تحقیق و توسعه، تربیت نیروی انسانی، کارآفرینی و انتشار فناوری احصا گردید.
پرونده مقاله
پارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشو چکیده کامل
پارک های علم و فناوری یکی از مهم ترین ابتکارات سیاست نوآورانه می باشند و در توسعه نظام نوآوری، دارای جایگاهی خاص هستند. نگرش سیستمی و حرکت همگرا در امور فناوری با هدف و تفکر ایجاد نسل جدیدی از دانشگاهها و نظام علمی برای رفتن به سوی نظام نوآوری، برای همگرایی باید در کشور شکل گیرد و اگر صحبت از دانشگاه کارآفرین میشود، در کنار آن، پارکهای علم و فناوری و مراکز رشد هم در نظام نوآوری جایگاه خود را دارند. در این پژوهش، کسب موفقیت در تقویت جایگاه پارک های علم و فناوری در توسعه نظام ملی نوآوری، مسأله اصلی می باشد. در این خصوص، بیش از یکصد عامل در 7 گروه سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرایند نوآوری، ارتقای کارآفرینی تکنولوژی، اشاعه و انتشار تکنولوژی، توسعه و ارتقای منابع انسانی، و تولید کالاها و ارائه خدمات، مورد شناسایی اولیه قرار می گیرد. نتایج، حاکی از آن است که شاخص های سیاست گذاری، تأمین منابع مالی تحقیقات و نوآوری، تأمین دانش مورد نیاز در فرآیند نوآوری، و ارتقای کارآفرینی تکنولوژی نزدیک به 75% عوامل تأثیرگذار را در خود جای داده اند.
پرونده مقاله